တုိင္တန္းနစ္ ႏွစ္တစ္ရာ (Apr 15, 2012)

က်ေနာ္တို႔ဘေလာ႔ဂ္အေပၚမွာ အခုတေလာ တိုင္တန္းနစ္စာမ်က္ႏွာေတြ ဘူလီက်တာခံေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ မတတ္ႏိုင္ေတာဘူး။ ဆက္လႊတ္လိုက္ရပါေတာ႔တယ္။ ေျပာရင္ယံုဖို႔ခက္တယ္၊ ဒီဇာတ္ကားကို ဆုံးေအာင္မၾကည့္ဖူးဘူး။ လီယိုနာဒိုနဲ႔(အထူးသျဖင္႔) ကိတ္ဝင္းစလက္တို႔က က်ေနာ္႔အေပၚ ဒီေလာက္ မစည္းရုံးႏိုင္ခဲ႔ပါဘူး။ ႏွလုံးသားတစ္ျခမ္းကို အလံျဖဴတစ္လက္နဲ႔ သိမ္းပိုက္သြားတာက ဆူဇီ နဲ႔ ဂ်ိမ္းစ္ ကင္မ႐ြန္းတို႔ပါ။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာ႔အေ႐းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ၂၀၀၇ ကတည္းက က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္အာေပးခဲ႔ၾကသူေတြပါ၊ ေဒၚစု နဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ႔ အထူးသျဖင္႔ ဆူဇီကင္မရြန္းေပါ႕။အဲဒီကေနာက္ ကင္မရြန္းတို႔ေနာက္ေျခရာခံရင္း ႐ြာအေနာက္ျခမ္းက သူေ႒းေတြနဲ႔ အဒိ႒သဟာယက(unseen friends)ျ ဖစ္ခဲ႔ရတာပါ။ ဂ်ိမ္းစ္ နဲ႔ဆက္ႏႊယ္ၿပီး ယူတူးက ဆရာႀကီး ဘိုႏို ကိုေတာင္ ေဒၚစု ႐ဲ႕ပ႐ိသတ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေတြ႔ခဲ႔ရပါေသးတယ္။ ႀကံဳမွ ဘိုႏိုအေၾကာင္းလည္းေ႐း႐ပါဦးမယ္။ အခုေတာ႔ (သၾကၤရက္တြင္းေပမယ္႔ ) တိုင္တန္းနစ္ရာျပည့္ျဖစ္ေနလို႔ မ်က္ေစ႔စုံမိွတ္၊ တစ္၊ႏွစ္၊သုံး ေအာ္ရြတ္ၿပီး လႊတ္လိုက္မိပါတယ္။
(ဇင္ေဝေသာ္)

တုိင္တန္းနစ္ကုိ “Unsinkable” လုိ႔ ေၾကျငာခဲ့ေပမယ့္ တကယ္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာကေတာ့ ဒီလုိ မဟုတ္ခဲ့ဘူး။

By the numbers

• 10 စကၠန္႔   -      ေရခဲေတာင္နဲ႔ သေဘၤာရဲ႕ၾကား အကြာအေဝးဟာ (၁၀) စကၠန္႔မွ်သာျဖစ္။
• 2208        -     သေဘၤာသား၊ ခရီးသြား စုစုေပါင္း တုိင္တန္းနစ္ေပၚမွာ (၂၂၀၈) ေယာက္ရွိ။
• 1496        -     စုစုေပါင္း (၁၄၉၆) ေယာက္ ေသဆုံး။
• 20           -     အသက္ကယ္ေလွေပါင္း (၂၀) ပါရွိ။
• 1178       -     တကယ္တမ္းဆုိရင္ လူေပါင္း (၁၁၇၈) ေယာက္ တင္ေဆာင္ႏုိင္။
• 676         -     အမ်ားဆုံး တစ္စုတစ္ေဝးတည္း ေသဆုံးမႈသည္ သေဘၤာဝန္ထမ္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ စုစုေပါင္း (၆၇၆) ေယာက္ရွိ။
•  

What went wrong (ဘာေတြ မွားခဲ့သလဲ)

         သမုိင္းသုေတသီမ်ား အဆုိအရ အားလုံးအတြက္ တာဝန္ရွိသူမွာ “The Millionaires’ captain” လုိ႔ေခၚတဲ့ ကပၸတိန္ Edward Gohn Smith ပါပဲ။ သူဟာ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားစြာရွိတဲ့ ကပၸတိန္ပါ။ ေရခဲေတာင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေၾကာင့္ ေတာင္ဖက္ယြန္းယြန္း ေရေၾကာင္းကုိ ယူခဲ့ေပမယ့္ သေဘၤာရဲ႕ အျမန္ႏႈန္းကုိ မေလ်ာ့ခ်ခဲ့သလုိ အထူးေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈ႕မႈေတြ မျပဳလုပ္ခဲ့ပါဘူး။

         ဝုိင္ယာလက္ ေအာ္ပေရတာက ေရခဲ့ေတာင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြ ထပ္ရခဲ့ေပမယ့္ ပဲ့ထိမ္းတုိ႔ထံ ပုိ႔မေပးခဲ့ပါဘူး။ ပင္လယ္ေရ ေစာင့္ၾကည့္သူ ႏွစ္ေယာက္မွာလည္း အေဝးၾကည့္မွန္ေျပာင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ အနီးမွာရွိတဲ့ Califonion ဆုိတဲ့ သေဘၤာကုိ အကူအညီေတာင္းဖုိ႔ ဆစ္ဂနယ္ မေပးျဖစ္ခဲ့ၾကပါဘူး။

Doing something pointless?

         ဒီအျဖစ္အပ်က္ကုိ အေျခခံၿပီး “Rearranging the deck chairs on the Titanic” ဆုိတဲ့ အဂၤလိပ္စကားကုိ ၁၉၇၀ - ခုႏွစ္ေတြက စတင္ သုံးစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ျဗဴ႐ုိကရက္ရဲ႕ အခ်ိန္ျဖဳန္းျခင္းကုိ ညႊန္းဆုိခဲ့ၾကတာပါ။ (အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့ အလုပ္လုပ္ေနရင္ ဒီစကားကုိ ဒီေန႔ သုံးလုိ႔ ရေနပါၿပီ။)

The Timeline

• Mar 31, 1909     ။    Beffast နဲ႔ Ireland မွာရွိတဲ့ Mauretania နဲ႔ Lusitania ကုိ ယွည္ၿပိဳင္ဖုိ႔ White Star Line ကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့။


• Apr 10, 1912     ။   အဲ့ဒီေခတ္က အမ်ားဆုံး ခရီးသြားေတြကုိ သယ္ေဆာင္လာတဲ့ တုိင္တန္းနစ္ဟာ အဂၤလန္ႏုိင္ငံ၊ ေဆာ္သင္(ပ္)တန္ ၿမိဳ႕ကေန နယူးေယာက္ကုိ စတင္ထြက္ခြါခဲ့ပါတယ္။ ျပင္သစ္နဲ႔ အုိင္ယာလန္ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ ရပ္နားခဲ့။


• Apr 14, 1912     ။   ည (၁၁)နာရီ မိနစ္ (၄၀) အခ်ိန္မွာ ေရေၾကာင္းၾကည့္ သေဘၤာသားက ၿငိမ္သက္ေနတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ထဲမွာ တစ္ခုခု ထူးထူးဆန္းဆန္း ေတြ႔လုိက္ရပါတယ္။ အဲ့ဒီေနရာက ကေနဒါပုိင္ Newfoundland နဲ႔ ကီလုိမီတာ (၆၄၀) ခန္႔ ေဝးပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သူက အခ်က္ေပး ေခါင္းေလာင္းကုိ တီးခဲ့တယ္။ တစ္မိနစ္ေတာင္ မၾကာဘဲ တုိင္တန္းနစ္ဟာ ေရခဲေတာင္ကုိ ဝင္တုိက္ပါေတာ့တယ္။


• Apr 15, 1912     ။   မနက္ (သန္းေခါင္ေက်ာ္) (၁၂) နာရီ (၄၅) မိနစ္မွာ ပထမဆုံး အသက္ကယ္ေလွကုိ ခ်ၾကပါတယ္။ (၂) နာရီ မိနစ္ (၂၀) မွာ သေဘၤာႀကီး ႏွစ္ပုိင္းကြဲထြက္သြားၿပီး နစ္ျမဳတ္ပါေတာ့တယ္။ အခ်က္ေပးမီးေတြေၾကာင့္ မနက္ (၄) နာရီမွာ RMS Carpaththia ေရာက္လာၿပီး အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူေတြကုိ ဆက္လက္ ကယ္တင္ခဲ့တယ္။


• Apr 17, 1912     ။   The White Star Line က ဘာသာေရးဆုိင္ဝန္ႀကီး၊ အသုဘကိစၥ ေဆာင္႐ြက္သူေတြ (သုဘရာဇာေတြ) ေရခဲ၊ အေခါင္း၊ ကင္းဘတ္အိပ္ေတြကုိ သယ္ၿပီး စတင္ခရီးထြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ေအးခဲေနတဲ့ ေျမာက္အတၱလန္တိက္ သမုဒၵရာထဲက လူေသအေလာင္း (၃၃၇) ေလာင္း ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကတယ္။


• 1985     ။   အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္ စူးစမ္းေလ့လာေရးသမားေတြက ေလးကီလုိမီတာေလာက္မွာ နစ္ျမဳတ္ေနတဲ့ သေဘၤာရဲ႕ အၾကြင္းအက်န္တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကတယ္။


• 2009     ။   သေဘၤာေပၚမွာ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူေတြထဲက Millvina Dean ဟာ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ အသက္ (၉၇) ႏွစ္မွာ ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ တုိင္တန္းနစ္ေပၚက ကုိယ္ေတြ႔ႀကံဳဖူးသူရယ္လုိ႔ ကမၻာမွာ မရွိေတာ့ပါဘူး။

Question of chivalry (ဦးစားေပးျခင္းရဲ႕ အျငင္းပြားစရာ)

         တုိင္တန္းနစ္ အသက္ကယ္ေလွအဖြဲ႔က “Women and children first” ဆုိတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားၾကတယ္။ သေဘၤာကုန္းပက္ေပၚက အဖြဲ႔က အသက္ကယ္ေလွေပၚ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြကုိပဲ တက္ေစခဲ့ေပမယ့္ သေဘၤာေဘးက အသက္ကယ္ေလွအဖြဲ႔ကေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြကုိပါ အသက္ကယ္ေလွေပၚ တက္ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တုိင္တန္းနစ္ေပၚက အသက္ရွင္ က်န္ရစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြကုိ “လူေၾကာက္” ေတြလုိ႔ စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

The Blockbuster

         စာေရးဆရာ၊ ဒါ႐ုိက္တာ James Cameron က ၁၉၉၇ - ခုမွာ တုိင္တန္းနစ္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ႐ုိက္ကူးခဲ့တယ္။ ေဒၚလာ မီလ်ံ (၂၀၀) ခန္႔ ကုန္က်ခဲ့ပါတယ္။ ဘီ႐ုိေတြ၊ အသက္ကယ္ေလွေတြကစလုိ႔ အနီးစပ္ဆုံး မူရင္းနဲ႔တူေနဖုိ႔ အတက္ႏုိင္ဆုံး ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ခရီးသြားအေနနဲ႔ ပါဝင္ရမယ့္ သူေတြကုိေတာင္ ၁၉၁၂ - ကလူေတြရဲ႕ စ႐ုိက္နဲ႔တူေအာင္ သင္တန္းေတြ ေပးခဲ့တယ္။ ဒီဇာတ္ကားဟာ ေအာ္စကာဆု (၁၅)ဆုလုံး သိမ္းႀကံဳးယူသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္ေၾကးေပးခဲ့ၾကေပမယ့္ (၁၁)ဆုပဲ ရခဲ့ပါတယ္။


         ၁၉၉၈ - ခုႏွစ္မွာ The Passenger Vessel Association က တုိင္တန္းနစ္ သတိေပးသံ (Titanic Alert) ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေရေၾကာင္းခရီးသည္ေတြက ႐ုပ္ရွင္ထဲက သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြကုိ အတုခုိးရင္း အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ သေဘၤာရဲ႕ အပုိင္းေတြေပၚမွာ လုိက္ၿပီး လုပ္တတ္ၾကလုိ႔ပါ။ အထူးသျဖင့္ လီယုိနာဒုိရဲ႕ “I’m the king of the world” ဆုိတဲ့ ျပကြက္မ်ိဳးပါ။

         ဒီလမွာပဲ တုိင္တန္းနစ္ဇာတ္ကားဟာ 3D အေနနဲ႔ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

When the ship went down (Business as usual)

         သေဘၤာႀကီး နစ္ျမဳပ္ေနစဥ္အထိပဲ သေဘၤာေပၚက တီးဝုိင္းဟာ အတီးမပ်က္ ဆက္လက္ ဧည့္ခံေနခဲ့ၾကတယ္။ ဒီ တုိင္တန္းနစ္တီးဝုိင္းအဖြဲ႔ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ “business as usual” ဆုိတဲ့စကားဟာ ေပၚျပဴလာ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။

         တီးဝုိင္းထဲက တစ္ေယာက္မွ အသက္ရွင္ မက်န္ရစ္ခဲ့ပါဘူး။

When life is on the line (လူပါး အသက္ရွင္)

         ဒီလုိ အႏၲရာယ္နဲ႔ ႀကံဳရတဲ့အခါ သေဘၤာေပၚမွာ ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္ေနမွာပဲလုိ႔ ထင္စရာ ရွိေပမယ့္ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူေတြ ေျပာစကားအရကေတာ့ အားလုံး ေသေသဝပ္ဝပ္ပါပဲတဲ့။ ခရီးသြား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သေဘၤာကုိ ယုံၾကည္ၿပီး သေဘၤာေပၚကေန မစြန္႔ခြါလုိၾကပါဘူးတဲ့။ အမ်ိဳးသား အနည္းငယ္ကသာ အေကာင္းဆုံး ဝတ္စုံေတြကုိ ဝတ္ဆင္ၿပီး gentle man ပုံစံနဲ႔ အသက္ကယ္ေလွေပၚ ခပ္တည္တည္ တက္ၾကပါသတဲ့။

         လက္တေလာ သုေတသနက ေျပာျပတာကေတာ့ အေမရိကန္ေတြထက္ ၿဗိတိသွ်လူမ်ိဳးေတြက ပုိၿပီး အေသအေျပာက္ မ်ားခဲ့ပါသတဲ့။ အေၾကာင္းကေတာ့ ၿဗိတိသွ်ေတြက လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ တန္းစီေနၾကတာျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ေတြကေတာ့ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္တာ၊ မဆန္တာ အပထား၊ အသက္ကယ္ေလွေပၚ ေရာက္ဖုိ႔ အဓိကထားၿပီး တုိးတုိးေဝွ႔ေဝွ႔ သြားၾကလုိ႔ပါတဲ့။

ဆက္ရပ္သတင္း

         တုိတန္းနစ္ေပၚမွာ ျမန္မာလူမ်ိဳး အေသအေျပာက္ေတာ့ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အေၾကာင္းကေတာ့ ျမန္မာ့ႏွစ္သစ္ကူး သႀကၤန္ပြဲနဲ႔ တုိက္ဆုိင္ေနလုိ႔ ဘယ္ျမန္မာလူမ်ိဳးကမွ ေဒၚလာ (၄၃၅၀) ေပးရတဲ့ ပထမတန္းလက္မွတ္ကုိ ဝယ္ဖုိ႔ စိတ္မဝင္စားၾကလုိ႔ပါ။

         ဒါ့ေၾကာင့္ပါ။ ေနာက္ဆုံး ဆက္ရပ္သတင္းကလြဲရင္ ရီးဒါးဒုိင္ဂ်က္ထဲက Leesa Hamilton ရဲ႕ ေဆာင္းပါးကုိ သင့္သလုိ ဘာသာျပန္ထားတာပါ။

ဇင္ေ၀ေသာ္

Copyright © 2012 ကမ္းလက္. All rights reserved.